Kelajakdan hikoya yohud bog'bon falsafasi

Qadim o'tgan zamonlarda yuzlaridan nur porlab turadigan Mehrbek degan bir nuroniy donishmand faylasuf bo'lgan ekan. Bir kuni u bog'ida daraxtlarni parvarishlab o'tirganda, quvnoq, sho'x-shodon, shiringina nabirasi Mehribonu yugurib kelib katta-katta ko'zchalarini yaltiratib Assalomu alaykum bobojon debdi va so'rabdi: -- "Bobojonim nimaga daraxtlarni shohini kesyapsiiz, joni og'rimaydimiii". Donishmand Mehrbek esa yurtimiz keksalariga xos mayin tabassum bilan, -- Qizalog'im men daraxtning faqat qurigan, kelgusi faslda unga foyda bermaydigan, faqat kuchini olib, chiroyi va quvvatiga zarar keltiradigan shohlarini kesib parvarish qilyapman. Qara, men unga kelgusi baxorda foydali shohlarni qoldiryapman. Yozda sizlar mevalaridan baxramand bo'lasizlar. Hayot ham shunday. Agar biz ham kelajakda o'zimizga foyda bermaydigan, faqat quvvatimizni olib bizga va atrofimizdagilarga ziyon keltiruvchi amallar va harakterlarimizni yo'qotmasak kelajakda ular bizga ziyon yetkazadi qizalog'im.Bog'bon novdalar shohini parvarishlagani singari biz ham o'zimizni parvarishlab borsak, kelgusida komil inson bo'lib yetishamiz qizalog'im Mehribonu" debdi. Mehribonu esa bobojonini kelayotgan "Keksalarni e'zozlash yili" bilan tabriklab chiroyli jilmayib tabassum hadya qilibdi. Siz ham yaqinlaringizga shirin tabassum hadya qilishdan charchamang. Yaxshilik qilish qiyin emas, buning uchun birgina samimiy tabassumning o'zi yetarli bo'lishi mumkin.

Zero, sizning birgina tabassumingiz kimningdir butun dunyosini baxtga to'ldiradi. Kelajak yoshlar qo'lida, yoshlar madaniyati esa keksalar qo'lida. Keksalarni ko'rib kelish yoshlarning farzi. Mening bobo va buvilarim olamdan o'tib ketishgan. Agar sizlarning keksa yaqinlaringiz hayot bo'lsa tez-tez ularni yo'qlab habar olib turing. Hammamiz bilamizku bu ularni shod qilishini. Buvilarimning duolari, o'gitlari, kulib turgan chexralari hali ham bugungiday esimda. Ularda qandaydir ilohiylik bor. Keksaygan yaqinlaringizning diydoridan to'yib to'yib baxra oling. Biz bolalar o'yini yoshlik beboshligi natijasi deyishga o'rganib qolganmiz. Unda "Qariyalar o'yi" nimaning natijasi ekan. Ular qaysi vijdon bilan o'z yaqinlarini "qariyalar o'yi"ga qo'yisharkin (bunga majburlar mustasno, albatta). Ayni keksalik gashtini suradigan, farzand, nabira, chevaralarini erkalab baxtni his qiladigan yoshida ular sog'inch ummonida suzishga majburlar. Balki, shunisi ham yaxshidir bunday noqobil farzandlar yonida bo'lgandan. Yozaman desa gap ko'p. Muhimi, hatolarimizdan to'g'ri hulosa chiqara olishimiz. Menimcha, bu sizga qiyin emas. Chunki siz boshqa, o'zingiz tanimagan insonning fikrlarini sabr bilan o'qiy oldingiz. Etiboringiz uchun raxmat. Kelayotgan "Keksalarni e'zozlash" yili muborak bo'lsin!!!

Omad va omadsizlik.

Bir kuni bir joyda omad va omadsizlik haqida muhokama ketayotgan ekan. Men ham qiziqib o'z fikrimni yaratdim. Men usha fikrlarimdan shunchaki nusxa ko'chirib, sizlarga taqdim qilyapman. Bu shunchaki meni fikrlarim...



Omad-kutilmagan
mehmon...
Kutilmagan mehmon esa xudo tomonidan
yuborilgan sovg'a...
Bunday sovg'a xudo tomonidan
faqat munosiblarga, yani
kuchlilarga yuboriladi.

Omadsizlik-ogohlantirish...
Ogohlantirishdan to'g'ri
saboq chiqarilmasa
mag'lubiyat saboqni
davom ettiradi...
Mag'lubiyatdan ham
xulosa chiqarilmasa
demak unda  mag'lubiyat
ham omadsizlik ham
 bo'lmagan...
Unda avvaldan HECH
NARSA BO'LMAGAN...

¤¤¤Sharshara¤¤¤

Inson qalbi xuddi
sharsharaga o'xshaydi
sharshara suvi
tepadan pastga tushar
ekan toshdan toshga
urilib tushadi. Shu
sababli shirin bo'ladi
inson esa qancha
chuqur o'ylasa va fikr
qilsa uning qalbidan
shuncha ma'noli va
shirin so'zlar chiqadi. Inson qanchalik sinovlardan o'tib o'z maqsadi sari intilsa, u  toshni parchalay oladigan sharsharadek qudratli bo'ladi. O'z yo'lingizni aniqlab oling va maqsadingiz sari sharsharadek intiling, boshingiz toshga tegsa ham. 

Insho va hayot

   

Ayrimlarga qiziq tuyulishi mumkin,ayrimlar yozganlarimni o'qimasdan ham nima demoqchi ekanimni tushunar lekin men hayotni doim inshoga o'xshataman. Insho va hayot ko'p tonomlama bir biriga o'xshash tushunchalar. Quyida men nima demoqchi ekanimni tushuntirishga harakat qilaman.
     Barchamiz bolaligimizda maktabda insho yozganmiz. Insho quyidagi qismlardan iborat bo'ladi:
     1) Insho mavzusi
     2) Insho rejasi
     3) Insho uchun epigraf
     4) Kirish
     5) Asosiy qism
     6)Xulosa...
            (va albatta muallim bahosi)
     Endi uning hayotga o'xshash tomonlari va hayotimizda undan o'rganish kerak bo'lgan tomonlar haqida ikki og'iz fikrlashsak. Insho mavzusi: inshoni tizimlashtiruvchi asosiy unsur. Usiz yozilgan insholar eng past bahoga ham arzimaydi. Hayotda ham ma'lum maqsad qo'yilmay harakat qilish yuqoriroq cho'qqilarga olib kelmaydi. Hayot tartibsiz ko'rinish oladi.
    Insho epigrafi(maqol bayt, misra, hikmatli so'z) yana bir muhim unsur. Unda inshodagi asosiy g'oya, mazmun ochib beriladi.  Inshoni chiroyli qiladi. O'z hayotingizda ham maqsad sari yo'lda ma'lum qoida yaratib olsangiz va unga doim amal qilsangiz hayotingiz yanada chiroyli bo'ladi.
     Inshodagi keyingi qismlar kirish, asosiy qism va xulosa. Hayotda kirish qism bu mustaqil hayotga kirganimizda boshlanadi. Bu taxminan oliy o'quv yurtiga kirgan davrga to'g'ri keladi. Hayotdagi asosiy qism bu ish faoliyati davriga to'g'ri keladi. Va, nihoyat, keksalik davrida hayotda ko'rganlarimizdan xulosa chiqaramiz. Faqat biz emas hayot inshomizni ko'rgan hamma atrofimizdagilar xulosa chiqaradi.
     Yakunda esa oliy hakam, haqiqiy muallimimiz "hayot insho"mizni baholaydi. Bu baho qanday bo'lishi o'z qo'limizda. Baho bizni jarga qulatmasligi uchun hozirdan o'zimizni ortiqcha bekorchi amallardan tiyishimiz kerak. Bor kuchimiz bilan hayot xatolarimizdan xulosa chiqarishimiz kerak(Bu gaplar birinchi navbatda o'ziga ham tegishli ekanini yuqoridagi matn  muallifi unutmasin!!! O'zimga gapirdim).
     Hayot nomli inshoni mazmunli yozish uchun harakatni hozirdan boshlang!!!
               Etiboringiz uchun rahmat!!!
   
   

Shaxsiy va umumiy

 

 Hozirgina xayol osmonida suzayotib bir hikoyacha tuzib qo'yibman. Albatta, uni hikoya deb atayotganim uchun professional hikoyanavislardan uzr so'rayman. Lekin meni olamimda u hikoya nomiga munosib ko'rildi...

     Uzoq kelajak zamonda bir tadqiqot o'tkazilibdi. Unda har bir kasb egalaridan o'zlari uchun foydasiz narsani yo'qotish so'ralibdi...

     Shu yerda hikoya tamom. Buni hikoya ham deb bo'lmaydi, ammo nima hamma uchun foydali ekanini aniqlash uchun shunday tadqiqot o'tkazilsa natija qanday bo'ladi deb o'ylaysiz...
   Men ayrim tuyg'ulargina saqlanib qolsa kerak deb o'ylayman(ona mexri, ishonch, etibor harakat, sog'lik). Bu shunchaki hozirgina men ish bilan band vaqtim o'tgan fikrlar. Hammaning o'zi uchun foydali va foydasiz narsasi bor. Ammo umum uchun foydali narsalar haqida ham unutmaylik!
Etiboringiz uchun raxmat!

Ayni vaqt: 22-35.